8. Mycie kończyn dolnych. Chory odkłada nogi w odwiedzeniu A. ujmuje dalszą część wierzchniego przykrycia w fałd i kładzie ją między nogi chorego. Odkrywa całą dalszą kończynę dolną osłaniając jednocześnie krocze. Podkłada gruby ręcznik w poprzek łóżka pod udo chorego (noga jest zgięta w kolanie).
Higiena pacjenta leżącego stanowi zwykle spore wyzwanie – zarówno dla pacjenta, jak i opiekuna. Mycie głowy oraz ciała osobie chorej czy starszej, która nie może opuścić łóżka, powinna zostać starannie przemyślana, by czynność przebiegła sprawnie i nie wywoływała w podopiecznym znacznego dyskomfortu. Problemy pielęgnacyjne niepełnosprawnego bliskiego należy traktować ze zrozumieniem, a wszystkie czynności wykonywać z ogromnym wyczuciem. Mycie pacjenta w łóżku – czego potrzebujemy? Zanim przystąpimy do mycia osoby leżącej, przygotujmy pomieszczenie i wszystkie niezbędne akcesoria. Postarajmy się zapewnić choremu maksymalną swobodę – zadbajmy o to, by w pokoju nie przebywały osoby trzecie lub osłońmy miejsce kąpieli parawanem. Upewnijmy się, że okna są zamknięte, nie ma przeciągu, a wewnątrz panuje przyjemna temperatura. Wszystkie środki myjące, ręczniki, myjki, kosmetyki i preparaty ochronne czy pieluchy powinniśmy mieć w zasięgu ręki. Dzięki temu skrócimy czas zabiegów higienicznych i oszczędzimy bliskiemu dodatkowego stresu. Zabezpieczmy łóżko przed wilgocią podkładem chłonnym bądź nieprzemakalnym prześcieradłem. Nie zapomnijmy zaopatrzyć się także w artykuły, takie jak winylowe rękawiczki oraz żel antybakteryjny do dłoni – ochrona przeciw zarazkom jest konieczna i dla nas i dla naszego bliskiego. Dopiero po odpowiednim zorganizowaniu przestrzeni i zgromadzeniu niezbędnych produktów pielęgnacyjnych, możemy rozebrać pacjenta. Pamiętajmy jednak, by zawsze był on częściowo zasłonięty – z pewnością poprawi to jego poczucie komfortu. Nie ma potrzeby zdejmowania dołu piżamy w czasie mycia głowy czy górnych części ciała. Więcej na temat zasad pielęgnacji i przydatnych akcesoriów dowiesz się na Jak umyć głowę osobie leżącej? Mycie głowy pacjenta w łóżku znacznie ułatwi miska pneumatyczna. Jest to rodzaj niewielkiego baseniku z wycięciem na szyję, który pozwala bezpiecznie i wygodnie ułożyć chorego w czasie zabiegu. Dodatkowo zwykle zaopatrzona jest w wężyk pełniący rolę prysznica, którym możemy spłukać włosy. Na ramiona i szyję podopiecznego zarzućmy ręcznik, by zapobiec nieprzyjemnemu spływaniu wody na plecy. Użyjmy nawilżającego szamponu o niedrażniącej formule. Pamiętajmy, by wykonywać delikatne, spokojne ruchy dłońmi, unikajmy nadmiernego pośpiechu. Po spłukaniu włosów, odsączmy je w ręcznik, rozczeszmy i wysuszmy suszarką. Mycie ciała pacjenta leżącego Kolejnym krokiem jest umycie ciała. Zacznijmy od szyi, ramion, torsu i brzucha. Zwróćmy szczególną uwagę na wszelkie zagłębienia fałdów skóry oraz, w przypadku kobiet, skórę pod piersiami. To tu najczęściej powstają bolesne odparzenia. Otrzyjmy nasączoną gąbką pachy i ręce, osuszając każdą zaraz po umyciu. Nie pocierajmy skóry chorego, przykładajmy do niej ręcznik, pozwalając mu wchłonąć wilgoć. Po delikatnym obróceniu pacjenta na bok, umyjmy jego plecy i pośladki. Warto w tym momencie obejrzeć ciało chorego, by sprawdzić, czy nie pojawiają się odleżyny. Po wytarciu skóry, zaaplikujmy odpowiednie preparaty pielęgnacyjne. Myjąc kończyny, poświęćmy nieco więcej czasu stopom i przestrzeniom między palcami. Te miejsca również powinny zostać dokładnie wytarte. Higiena miejsc intymnych pacjenta leżącego Higiena miejsc intymnych osoby niepełnosprawnej bądź starszej jest najbardziej krępująca, jednak im lepiej opanujemy tę czynność, tym łatwiej będzie nam się z nią oswoić. Ułóżmy pacjenta w pozycji na plecach, jeśli to możliwe, z nogami zgiętymi w kolanach. Wykorzystajmy oddzielną myjkę, gazę nasączoną płynem do higieny intymnej bądź wodą z mydłem. Krocze myjemy w kierunku od wzgórka łonowego do odbytu – to bardzo ważne, ponieważ w ten sposób zmniejszamy ryzyko przenoszenia bakterii w okolice pochwy i cewki moczowej. Do osuszenia newralgicznych miejsc użyjmy ręcznika papierowego lub osobnego ręcznika bawełnianego. Chociaż pielęgnacja osoby leżącej jest wymagająca, dzięki wiedzy i specjalistycznym akcesoriom możemy znacznie ułatwić sobie to zadanie. Niewielkim kosztem jesteśmy w stanie zdecydowanie poprawić swobodę bliskiego, co ma ogromne znaczenie dla jego kondycji psychicznej.Toaleta w łóżku. W zależności od potrzeby, wykonuję toaletę całego ciała lub jego części, łącznie z myciem głowy. Ze względu na stan chorego czynności te wykonywane są łóżku lub w łazience. Dodatkowo oferuje zmianę pampersów u osób starszych, chorych, razem z zabezpieczeniem przed odparzeniami. Podczas wizyty u pacjenta
Opiekując się chorym w ostatniej fazie choroby Alzheimera należy zdawać sobie sprawę, że długotrwała pozycja leżąca nie jest naturalna dla ludzkiego organizmu i niesie za sobą poważne ryzyko powikłań takich jak: odleżyny, spadek napięcia mięśniowego lub zanik mięśni, problemy z krążeniem krwi, infekcje dróg oddechowych (w tym bardzo groźne zapalenie płuc), infekcje dróg moczowych, problemy z trawieniem, zaparcia oraz ogólny spadek odporności organizmu. Spis treści: Organizacja opieki nad chorym leżącym Przygotowanie pokoju dla osoby chorego leżącego Żywienie osoby chorej leżącej Higiena chorego leżącego Zadbanie o potrzeby fizjologiczne chorego leżącego Profilaktyka antyodleżynowa Ćwiczenia fizyczne i oddechowe dla chorego Organizacja opieki nad chorym leżącym Domowa opieka nad chorym leżącym stanowi zawsze duże obciążenie fizyczne i psychiczne dla opiekuna. Dlatego istotne jest, aby zorganizować proces opieki w taki sposób, by zapewnić opiekunowi oraz pacjentowi jak najbardziej komfortowe warunki pracy i życia. Ważne jest przede wszystkim, aby obowiązek opieki nad chorym nie spoczywał wyłącznie na jednej osobie. Nawet jeśli zajmuje się nim jeden główny opiekun, to powinien korzystać z pomocy innych członków rodziny, pielęgniarza czy opiekuna medycznego. Wszystkie te osoby powinny wspólnie ustalić grafik dyżurów i omówić zasady pielęgnowania oraz żywienia chorego. Trzeba dodatkowo pamiętać, że niektóre zabiegi pielęgnacyjne, zwłaszcza te wymagające dźwigania i podnoszenia podopiecznego najlepiej jest wykonywać w dwie osoby. Należy kierować się zasadą, że zdrowie fizyczne i psychiczne opiekuna jest równie ważne, jak zdrowie pacjenta. Opiekun powinien mieć czas na odpoczynek i chwile przeznaczone wyłącznie dla siebie. Podczas zabiegów pielęgnacyjnych powinien on zadbać o własny kręgosłup (np. podnosić, przewracać i dźwigać pacjenta na ugiętych nogach, zachęcać podopiecznego do podnoszenia się o własnych siłach) oraz przestrzegać zasad ergonomii i higieny pracy. Dla zwiększenia komfortu wykonywania obowiązków, a także komfortu podopiecznego należy korzystać z wszelkich dostępnych udogodnień, pomocnych w pielęgnowaniu osób niepełnosprawnych i długotrwale leżących, a więc ze sprzętu rehabilitacyjnego i sanitarnego oraz ze środków higienicznych i żywieniowych specjalistycznego przeznaczenia. W pielęgnowaniu osób w zaawansowanym stadium choroby Alzheimera szczególnie przydatne akcesoria to: łóżko rehabilitacyjne, wysięgnik, materac przeciwodleżynowy, balkonik, wózek inwalidzki, krzesło sanitarne lub przenośna toaleta, basenik do mycia głowy, pieluchomajtki lub pieluchy anatomiczne, podkłady higieniczne z wkładką chłonną, specjalistyczne kosmetyki i odżywki dla chorych. Przygotowanie pokoju dla osoby chorego leżącego Należy koniecznie zadbać o odpowiednie warunki bytowe podopiecznego. Chory leżący powinien mieć swój osobny pokój, a jeśli nie jest to możliwe należy zapewnić mu miejsce oddzielone od reszty pokoju zasłonką lub parawanem, co zapewni niezbędne minimum intymności przy wykonywaniu zabiegów pielęgnacyjnych. Pokój chorego powinien być często sprzątany i regularnie wietrzony. Bardzo ważne jest zapewnienie choremu wygodnego łóżka, umożliwiającego przyjęcie zarówno pozycji leżącej, jak i siedzącej. Najlepszym rozwiązaniem byłby zakup lub wypożyczenie łóżka rehabilitacyjnego, wyposażonego w specjalny przeciwodleżynowy materac, zabezpieczenie przed wypadnięciem chorego podczas snu, pneumatyczną regulację wysokości leża, sterowaną elektrycznie lub ręcznie regulację wysokości zagłówka oraz wysięgnik. Jeżeli jednak nie mamy takiej możliwości, należy przynajmniej dostosować łóżko do potrzeb chorego: zamontować barierkę, dostawić wysięgnik, zakupić dno łóżka z regulowanym zagłówkiem. Warto zaopatrzyć się w specjalny pokrowiec lub nakładkę higieniczną na materac, w celu zabezpieczenia go przed zabrudzeniem i zamoczeniem. Kołdra, poduszki i bielizna pościelowa chorego powinny być przewiewne i wykonane z naturalnych materiałów. Pościel należy wietrzyć i często zmieniać. Obok łóżka chorego powinien znajdować się stolik lub szafka, na którym można umieścić rzeczy osobiste chorego, zdjęcia i pamiątki rodzinne, kubek z napojem itp. Pamiętajmy jednak, aby nie zostawiać w zasięgu ręki chorego lekarstw, kosmetyków i środków higieny, gdyż może je połknąć. Żywienie osoby chorej leżącej U chorych leżących mogą pogłębiać się zaburzenia żywienia: chorzy tracą apetyt, mają poważne problemy z przeżuwaniem oraz przełykaniem posiłków, w efekcie czego ich organizm bywa niedożywiony i odwodniony. Do tego chorzy cierpią często na zaparcia, będące efektem zaburzonej perystaltyki jelit. Ważne jest więc utrzymywanie odpowiedniej diety, zapewniającej podaż wszystkich niezbędnych składników odżywczych, a także odpowiedni sposób karmienia. Poniżej przedstawiamy kilka podstawowych zasad żywienia chorego leżącego: Dieta osoby długotrwale unieruchomionej w łóżku powinna być zróżnicowana, bogata w produkty białkowe i wysokobłonnikowe. Posiłki powinny być lekkostrawne, należy unikać potraw powodujących wzdęcia i zbytnio obciążających pracę przewodu pokarmowego (np. potraw smażonych, z dużą ilością tłuszczu, cukru i soli). Nie można dopuścić do groźnego w skutkach odwodnienia organizmu podopiecznego, stąd też należy podawać mu płyny w odpowiednich ilościach (najlepiej by chory pił małymi łykami, ale często). Warto zaopatrzyć się w specjalny kubek „z dziubkiem” lub z rurką, który umożliwia podawanie choremu napojów bez ryzyka ich rozlewania. Potrawy powinny być tak przygotowane, aby można było łatwo je pogryźć i połknąć. Jeśli chory ma poważne problemy z połykaniem należy podawać mu posiłki w formie płynnej lub półpłynnej. Po konsultacji z lekarzem można także rozważyć używanie preparatów zagęszczających, np. Nutilis Clear, które ułatwiają przełykanie pokarmów i napojów. Chory powinien jeść zawsze w pozycji siedzącej, ewentualnie w półsiedzącej. Pamiętajmy, że jedzenie w pozycji leżącej grozi zakrztuszeniem. Jeśli jest to możliwe chory powinien jeść samodzielnie przy niewielkiej pomocy opiekuna. Nawet gdy chory je w sposób niezgrabny, nie należy go na siłę w tej czynności wyręczać. Karmiąc podopiecznego, należy nakładać na łyżkę/widelec małe, łatwe do przełknięcia porcje. Tempo karmienia powinno być dostosowane do możliwości chorego. W żywieniu chorych leżących szczególnie polecane jest stosowanie specjalistycznych preparatów żywieniowych, takich jak Nutridrink. Preparaty te łączą w sobie płynną, wygodną dla chorych konsystencję z odpowiednio skomponowaną dawką kalorii i łatwo przyswajalnych składników odżywczych. Na koniec warto podkreślić, że wszelkie zabiegi pielęgnacyjne przy chorym leżącym powinny być wykonywane z poszanowaniem jego godności i prawa do intymności. Nie należy traktować chorego jak ubezwłasnowolnionego dziecka, ani też okazywać mu złości i zniecierpliwienia. Ważne jest okazywanie podopiecznemu szacunku i zrozumienia dla jego ułomności fizycznej oraz dbanie o jego dobre samopoczucie. Higiena chorego leżącego Podstawową sprawą jest zachowanie właściwej higieny osobistej chorego, którego należy codziennie i dokładnie myć (niektóre partie ciała kilka razy dziennie), golić, obcinać mu paznokcie, dbać o higienę jamy ustnej. Jeśli nie mamy możliwości przeniesienia chorego do wanny, pozostaje mycie go w łóżku, a to wymaga pewnej wprawy i odpowiedniego przygotowania. Do mycia chorego w łóżku potrzebna jest poręczna miska na wodę, łagodny środek myjący, gąbka lub delikatna myjka, co najmniej dwa ręczniki (najlepiej flanelowe) do wycierania twarzy i ciała, folia chroniąca materac przed zamoczeniem, jednorazowe gaziki do mycia miejsc intymnych oraz talk i balsam nawilżający. Kąpiel w łóżku powinna odbywać się etapami: zaczynamy ją od górnych części ciała (twarz i jej okolice), a kończymy na kroczu, plecach i pośladkach. Umytą już część ciała należy opłukać, dokładnie osuszyć, przykryć ręcznikiem lub flanelową ściereczką i dopiero przejść do mycia kolejnej partii. Taki sposób chroni chorego przed wyziębieniem i jest dla niego mniej krępujący, gdyż odsłaniamy jedynie mytą część ciała. Podczas zabiegu należy unikać zbyt intensywnego pocierania skóry, używać delikatnych kosmetyków nie powodujących podrażnień (mogą być to kosmetyki dla niemowląt, emolienty lub specjalistyczne kosmetyki, które nie wymagają spłukiwania wodą i są przeznaczone do pielęgnacji osób obłożnie chorych). Po dokładnym wysuszeniu skóry należy ją nawilżyć balsamem oraz zabezpieczyć miejsca wrażliwe na otarcia lub odparzenia talkiem lub kremem ochronnym. Głowę i włosy chorego należy myć co najmniej raz na kilka dni, najlepiej przy pomocy specjalnego baseniku do mycia głowy osób leżących. Pamiętajmy, aby podczas toalety ciała chronić chorego przed poparzeniem gorącą wodą i wyziębieniem (należy zamknąć okna i zadbać o odpowiednią temperaturę pomieszczenia). Dodatkowo opiekując się chorym leżącym należy mieć cały czas na względzie, że jest on szczególnie narażony na wszelkiego rodzaju infekcje i zakażenia. Stąd też przy wszystkich zabiegach pielęgnacyjnych opiekun powinien zakładać jednorazowe rękawiczki, dbać o czystość sprzętu medycznego i pomocniczego, ręczników oraz przyborów toaletowych. Nie należy dopuszczać do zbytniego wyziębienia lub przegrzania organizmu naszego podopiecznego oraz do kontaktu z osobami chorymi. Zadbanie o potrzeby fizjologiczne chorego Zadbanie o potrzeby fizjologiczne chorego leżącego Jednym z trudniejszych problemów związanych z pielęgnacją chorego leżącego jest kwestia załatwiania potrzeb fizjologicznych. W sytuacji gdy nasz podopieczny sam sygnalizuje konieczność skorzystania z toalety, możemy podać mu basen lub tzw. „kaczkę”, zabezpieczając jednocześnie łóżko przed zabrudzeniem za pomocą specjalnych podkładek higienicznych z chłonnym wkładem. Jeśli chory jest w stanie wstać na chwilę z łóżka przy pomocy opiekuna, dobrym rozwiązaniem jest zakup specjalnego krzesła lub taboretu toaletowego. Najczęściej jednak chorzy w ostatnim stadium choroby Alzheimera nie są w stanie kontrolować swoich potrzeb fizjologicznych i cierpią na tzw. nietrzymanie moczu. Wtedy konieczne jest korzystanie z pieluchomajtek lub pieluch anatomicznych, na które można dostać częściową refundację z NFZ na podstawie zlecenia wystawionego przez lekarza. U osób pieluchowanych bardzo ważne jest zachowanie higieny miejsc intymnych oraz właściwa pielęgnacja skóry, co ma chronić chorego przed powstawaniem podrażnień i odparzeń oraz przed infekcjami dróg moczowych. Pieluchomajtki należy regularnie zmieniać, a krocze chorego należy często i dokładnie myć. Po umyciu skórę trzeba dokładnie osuszyć i zabezpieczyć miejsca wrażliwe (np. pachwiny) talkiem lub kremem ochronnym z tlenkiem cynku (tlenek cynku zapobiega podrażnieniom i przyspiesza regenerację odparzonej skóry). Ważne jest także prawidłowe zakładanie choremu pieluchomajtek: powinny one szczelnie przylegać do ciała i być dobrze zapięte, tak aby zapobiegać przeciekaniu moczu i kału. Jednocześnie pieluchomajtki nie powinny być zapięte zbyt ciasno, by nie powodować podrażnień i otarć naskórka w pachwinach. Zadbajmy o to, by bielizna chorego była wykonana z naturalnych, przepuszczających powietrze materiałów i by nie powodowała dodatkowych otarć i podrażnień naskórka. Profilaktyka antyodleżynowa Odleżyny to bardzo bolesne i niebezpieczne uszkodzenia skóry, tkanek i kości, które powstają u chorych leżących w wyniku długotrwałego ucisku na naczynia krwionośne. Miejsca szczególnie narażone na odleżyny to plecy wzdłuż kręgosłupa, łopatki, tył głowy (potylica), łokcie, okolice kości ogonowej i biodrowej, kostki i pięty. Aby zapobiegać odleżynom należy przestrzegać kilku podstawowych zasad: konieczna jest częsta zmiana pozycji chorego, najlepiej co 1-2 godziny w ciągu dnia, skóra chorego powinna być zawsze czysta i sucha, bielizna pościelowa i osobista chorego również powinna być zawsze czysta, sucha i dobrze wygładzona. Należy unikać guzików, zgrubień, usuwać wszelkie fałdy i załamania na prześcieradle i poduszce, które mogłyby powodować dodatkowy ucisk na naczynia krwionośne, dobrze jest wyposażyć chorego w specjalny materac przeciwodleżynowy (najbardziej zalecany jest materac zmiennociśnieniowy), który zapewnia zmienny nacisk na poszczególne części ciała. Przydatne są także poduszki i krążki przeciwodleżynowe, ochraniacze na stopy, specjalne podpórki na łokcie i pięty oraz wałki pod kark i kolana, należy uważnie obserwować skórę w okolicach narażonych na odleżyny, a w przypadku pojawienia się pierwszych zmian trzeba natychmiast skonsultować sprawę z lekarzem, który zaleci prawidłowy sposób postępowania. Dodatkowym wsparciem w leczeniu odleżyny i profilaktyce przeciwodleżynowej może być zastosowanie specjalistycznego żywienia medycznego, np. doustnego preparatu Nutridrink Skin Repair (dawniej Cubitan), który w swoim składzie zawiera aż 18 g białka i 3 g argininy, a także cynk, witaminę C i antyoksydanty, które wspierają proces gojenia się ran i odleżyn. Więcej o Nutridrink Skin Repair (dawniej Cubitan) dowiedzieć się można na stronie [ lub dzwoniąc pod numer 22 55 00 155. Ćwiczenia fizyczne i oddechowe dla chorego Kolejną kwestią, o którą powinien zadbać opiekun jest zapewnienie choremu odpowiedniej rehabilitacji ruchowej. Osoby długotrwale leżące w łóżku narażone są bowiem na osłabienie i zanik mięśni, przykurcze mięśniowe i stawowe oraz powstawanie groźnych dla życia skrzeplin w żyłach. Aby zapobiegać tego typu powikłaniom należy zachęcać chorego do aktywności ruchowej: częstych zmian pozycji ciała, ćwiczeń polegających na zginaniu i prostowaniu kończyn oraz napinaniu i rozluźnianiu mięśni. Dobrze jest zapewnić choremu gimnastykę bierną z fizjoterapeutą, gdyż zapobiega ona przykurczom i zesztywnieniom stawów, odleżynom oraz obrzękom zastoinowym. Nie zapominajmy także o profilaktyce chorób układu oddechowego, czyli o wykonywaniu z podopiecznym odpowiednich ćwiczeń oddechowych (np. dmuchanie w gwizdek, w słomkę, ćwiczenia z aparatem triflo), oklepywaniu pleców oraz zapewnieniu mu odpowiedniej dawki tlenu poprzez częste wietrzenie pomieszczenia i werandowanie chorego. Nutridrink Skin Repair (dawniej Cubitan) to dietetyczny środek specjalnego przeznaczenia medycznego do postępowania dietetycznego w odleżynach i trudno gojących ranach. Stosować pod nadzorem lekarza.
Najlepsza jest wodagunką mineralna niegazowana, woda z cukrem,1.Najlepiej, aby po każdym luźnym mocna czarna herbata, napar z czarnychstolcu umyć okolice intymne chorego jagód lub kakao (na wodzie!).wodą z mydłem. Czasem jest to niemoż- 2.Podawanie produktów bogatych w sódliwe, więc dobrze jest mieć pod ręką i potas.
W poprzednim poście była mowa o myciu jamy ustnej osoby chorej. Jest to pierwsza czynność z całej toalety chorego. Dziś przedstawię kolejne czynności. Zanim jednak do tego przejdę wypiszę kilka cennych rad dotyczących pielęgnacji Wytłumacz osobie chorej cel i przebieg wykonywanych czynności Uzyskaj zgodę od chorego na wykonanie toalety Jeśli to możliwe uzyskaj od chorego informację w jaki sposób myje twarz, ciało, włosy i jakich używa do tego środków (ulubiony płyn do demakijażu, tonik, zapach, ulubiona odżywka do włosów, czy pianka do golenia itp.) Zapewnij bezpieczeństwo – pamiętaj np. o możliwości poślizgnięcia Zawsze pomagaj w wychodzeniu z wanny czy prysznica lub w zmianie pozycji ze względu na ryzyko zasłabnięcia czy utraty przytomności Nie pozwól na zamknięcie się osoby chorej samej w łazience lub toalecie ze względu na możliwość wystąpienia nasilenia objawów choroby lub zasłabnięcia Unikaj wykonywania kąpieli i zabiegów pielęgnacyjnych bezpośrednio po posiłkach (zalecany czas to minimum 2 godziny po posiłku) Chroń chorego w trakcie kąpieli i po niej przed wychłodzeniem Kontroluj i utrzymuj kontakt z chorym, zwracaj uwagę na kolor skóry, oddech, tętno Zwracaj uwagę na niepokojące objawy – pocenie się, zawroty głowy, zmianę napięcia mięśni i inne Obserwuj stan skóry – zaczerwienienie, wysypka czy świąd mogą być spowodowane podrażniającym działaniem kosmetyków służących do mycia czy pielęgnacji Pamiętaj o ryzyku wystąpienia powikłań – podczas pielęgnowania mogą one wystąpić między innymi u pacjentów z chorobami układu krążenia(np. z niewydolnością serca), chorobami układu nerwowego (padaczka), z zaburzeniami świadomości i funkcji poznawczych Podczas toalety ciała należy przykrywać umyte i osuszone części ciała, zapobiegając wyziębieniu i dbając o zachowanie intymności Rękawiczki jednorazowe – używanie rękawiczek jednorazowych przy czynnościach pielęgnacyjnych naszych podopiecznych jest bardzo ważne dla chorego i dla opiekuna. Zdarza się jednak, że chory bardzo źle reaguje na to, że zakładamy przy nim rękawiczki. Myśli, że się go brzydzimy, a przecież to zupełnie nie tak! Warto wtedy powiedzieć, że chodzi również o bezpieczeństwo chorego a nie tylko nasze. Na naszych dłoniach mogą znajdować się bakterie niebezpieczne dla chorego, który zwykle ma obniżoną odporność. Przygotowanie pomieszczenia: Zapewnij intymność i poczucie bezpieczeństwa – jeżeli jest taka potrzeba, łóżko chorego na czas wykonywania czynności pielęgnacyjnych należy oddzielić parawanem Zachowaj odpowiednią temperaturę otoczenia – taką w której chory po rozebraniu będzie czuł się komfortowo (będzie mu ciepło) Na czas kąpieli zamknij okna Jeżeli pomieszczenie w którym odbędzie się kąpiel chorego jest używane przez inne osoby, można na drzwiach wywiesić kartkę: „zajęte, toaleta, proszę nie wchodzić” Po umyciu jamy ustnej chorego możemy przejść do golenia twarzy u Pana, najpierw jednak przygotujmy do tej czynności niezbędne sprzęty. Golenie twarzy Przygotuj: Maszynkę do golenia Zależnie od potrzeby – mydło w płynie, żel lub pianka do golenia Pędzel Środki po goleniu (balsam, woda po goleniu, krem) Miskę z ciepłą wodą, myjkę i ręcznik Środek dezynfekcyjny w przypadku zranienia Zapewnij dobre oświetlenie Technika golenia: Ułóż chorego wygodnie, najlepiej w pozycji wysokiej lub pół-wysokiej, tak jak w przypadku mycia jamy ustnej Podłóż ręcznik pod brodę i wokół szyi chorego Długi zarost najpierw przytnij nożyczkami Następnie zwilż skórę twarzy ciepłą wodą i nałóż dłonią lub pędzlem krem, żel lub piankę do golenia Podczas golenia napnij skórę twarzy i prowadź golenie w kierunku odwrotnym do wzrostu włosów (w następnej kolejności należy golić zgodnie z kierunkiem wzrostu włosów) W sytuacji zranienia należy skórę odkazić środkiem dezynfekcyjnym Po zakończeniu golenia dłonią lub za pomocą gąbki umyj ogoloną skórę twarzy ciepłą wodą z mydłem i delikatnie osusz (technika mycia twarzy znajduje się poniżej). Następnie posmaruj skórę twarzy zgodnie z upodobaniem i przyzwyczajeniami chorego, np. wodą po goleniu, balsamem lub kremem. Mycie twarzy Potrzebne nam będą: Miska z ciepłą wodą Środek pielęgnacyjny do mycia twarzy Ewentualnie płyn do demakijażu, tonik Krem do twarzy Technika mycia twarzy: Podłuż ręcznik pod brodę i wokół szyi chorego Umyj okolicę oczu (od kącika zewnętrznego do wewnętrznego), następnie twarz, uszy, szyję W tej samej kolejności opłucz i osusz te części ciała Zastosuj tonik, krem Kiedy twarz mamy już czystą, przejdźmy do tułowia, a następnie do dolnej części ciała. Mycie tułowia i dolnej części ciała: Przygotuj: 2 miski wypełnione ciepłą wodą (najlepiej o różnych kolorach: np. jaśniejsza do górnej części ciała, ciemniejsza do dolnej) Ciepła woda – najbardziej odpowiednia jest o temperaturze ciała(ok. 37stopni C) 2 gąbki lub myjki (najlepiej w różnych kolorach) 2 ogrzane ręczniki kąpielowe (o różnych kolorach) Dywanik kąpielowy lub ręcznik na podłodze Czystą bieliznę pościelową (o wymianie bielizny pościelowej napiszę w następnym poście) Czystą bieliznę osobistą (piżamę, majtki, skarpetki) Pojemnik na brudną bieliznę Pampersy, podkłady, wkładki na wymianę (jeśli to konieczne ze względu na stan pacjenta) Pojemnik na pampersy i opatrunki (jeśli istnieje potrzeba) Mydło (najlepiej w płynie, o pH zbliżonym do pH skóry, hipoalergiczne, niepodrażniające) Oliwka do całego ciała (najlepsza dla niemowląt) lub balsam Dezodorant, perfum – zgodnie z wyborem chorego W przypadku kąpieli w celach leczniczych (np. dla leczenia odleżyn czy innych ran) należy przygotować zalecane dodatki do kąpieli (środki odkażające, sole, wyciągi roślinne) i/lub środki opatrunkowe. Przygotowanie chorego: Jeśli to możliwe ułóż chorego na plecach, z niewielką poduszką lub podgłówkiem Rozbierz chorego, zdejmij jego bieliznę osobistą i dokładnie przykryj prześcieradłem lub dużym ręcznikiem dolną część ciała Zaleca się zdjęcie biżuterii chorego (pierścionków, łańcuszków, kolczyków, spinek) oraz zegarka – rzeczy te należy zabezpieczyć na czas wykonywania zabiegów Toaleta tułowia: Technika wykonania toalety: Podłóż ręcznik pod rękę chorego, dalszą od nas Dokładnie umyj dłoń, następnie całą kończynę ku górze, aż do pach. W tej samej kolejności dokładnie spłucz i osusz umytą skórę Następnie te same czynności wykonaj z ręką położoną bliżej nas Teraz umyj klatkę piersiową i brzuch – dokładnie umyj i starannie osusz zwłaszcza skórę pod piesiami u kobiet oraz fałdy skórne brzucha (możliwość powstawania odparzeń) Jeżeli stan pacjenta na to pozwala, posadź chorego i umyj mu plecy ( w czasie sadzenia i mycia pleców obserwuj pacjenta ze względu na możliwość wystąpienia utraty przytomności) Jeżeli chory jest leżący i nie jest w stanie usiąść, należy pomóc mu ułożyć się na boku Po ułożeniu chorego na boku zabezpiecz łóżko ręcznikiem i umyj a później osusz plecy od góry w kierunku pośladków; umytą i osuszoną skórę pleców należy posmarować balsamem lub oliwką Ostrożnie połóż chorego na plecach, posmaruj przednią, górną część ciała balsamem lub oliwką i przykryj chorego. Pielęgnacja dolnej części ciała Technika wykonania toalety: Zmień miskę z wodą, weź nowy ręcznik i przejdź do mycia kończyn dolnych. Oczywiście można wymienić wodę w dotychczas używanej misce, jednak wcześniejsze przygotowanie drugiego pojemnika z wodą ułatwia pracę i pozwala na pozostanie z chorym podczas całego zabiegu Umyj kończyny dolne od stóp ku górze (ku pachwinom) a następnie osusz. Pamiętaj o dokładnym umyciu i osuszeniu skóry pomiędzy palcami Pielęgnacja miejsc intymnych u chorego leżącego Toaletę miejsc intymnych powinno się wykonywać przynajmniej raz dziennie. W czasie wykonywania toalety należy pacjentowi zapewnić maksimum bezpieczeństwa i intymności. W miarę możliwości toaletę krocza powinna wykonywać osoba tej samej płci co chory. Jeżeli tylko stan pacjenta na to pozwala, należy umożliwić mu samodzielne wykonywanie pielęgnacji miejsc intymnych (aby zadbać w ten sposób o jak najdłuższą niezależność chorego). Rola opiekuna polega wówczas na dyskretnej i taktownej pomocy. Przygotuj: Miskę z ciepłą wodą Myjkę lub gąbkę i ręcznik przeznaczone wyłącznie do tego celu Dzbanek z ciepłą wodą (lub z roztworem leczniczym) do spłukiwania miejsc intymnych Mydło w płynie o neutralnym pH lub płyn do higieny miejsc intymnych Środki do pielęgnacji skóry Bieliznę osobistą Jeżeli zachodzi taka potrzeba pampersy, pielucho-majtki, wkładki Materiał opatrunkowy w razie obecności ran (odleżyn) Technika wykonania toalety: Ułóż chorego w pozycji leżącej na plecach, zegnij nogi w stawach kolanowych, stopy chorego oprzyj o podłoże Osłoń okolice intymne, przykrywając podbrzusze i uda ręcznikiem (dobrze, jeżeli w takiej pozycji pacjent znajduje się na basenie) W razie obecności odleżyn usuń materiał opatrunkowy ze skóry i wyrzuć go Spłucz okolice intymne ciepłą wodą Namocz gąbkę wodą i mydłem lub płynem do pielęgnacji miejsc intymnych Myj okolice intymne od strony spojenia łonowego w kierunku odbytu U mężczyzn należy odciągnąć napletek i umyć żołądź (trzeba zadbać, aby mydło nie przedostało się do ujścia cewki moczowej, ponieważ może to spowodować jej podrażnienie i stan zapalny), po umyciu i osuszeniu napletek należy odprowadzić (naciągnąć) na żołądź – brak tej czynności może spowodować obrzęk i dolegliwości bólowe U kobiet toaletę miejsc intymnych wykonuje się poprzez polanie płynem do pielęgnacji lub płynem leczniczym narządów płciowych i lekkie rozchylenie ręką warg sromowych w trakcie polewania lub mycia (należy zawsze pamiętać o kierunku mycia: od góry ku tyłowi w kierunku odbytu Szczególnie starannej pielęgnacji miejsc intymnych wymaga chory, który ma założony cewnik do pęcherza moczowego W celu wykonania toalety pośladków ułóż chorego na boku – umyj pośladki, szparę pośladkową i okolicę odbytu, zachowując kierunek od spojenia łonowego do odbytu Po zakończeniu mycia starannie osusz skórę, zwłaszcza fałdy skórne Posmaruj pośladki oliwką dla dzieci lub specjalistycznymi emulsjami Odparzenia i odleżyny wymagają właściwego opatrzenia Jeśli zachodzi taka potrzeba, załóż choremu pielucho-majtki lub wkładki Po wykonaniu toalety ułóż chorego wygodnie, posmaruj nogi i stopy chorego balsamem lub oliwką. Ubierz chorego i okryj. Nasz podopieczny jest już wykąpany. Teraz możemy zastosować ulubiony dezodorant i perfum chorego. Jeśli chory chciałby odświeżyć skórę głowy i włosy, możemy to zrobić teraz. Pielęgnacja włosów i skóry głowy Przygotuj: Dzbanek z ciepłą wodą do płukania włosów Miskę lub (u chorych leżących) „rynienkę” (z folii i ręczników) do mycia włosów 2 ręczniki Szampon i ewentualnie odżywkę do włosów Suszarkę, ewentualnie prostownicę, wałki Szczotkę i grzebień Jeśli jest taka potrzeba, specjalny szampon, płukanki, maści lecznicze Pozycja wykonania zabiegu (zależna od stanu chorego) Siedząca w łóżku: chory ma głowę pochyloną do przodu, nogi spuszczone z łóżka lub rozchylone, miska z wodą stoi na szafce lub na łóżku Siedząca przy umywalce: chorego można przyprowadzić do umywalki, posadzić na krześle z oparciem i umyć głowę w pozycji siedzącej z głową pochyloną do przodu pod bieżącą wodą Leżąca w łóżku: jeżeli stan chorego na to pozwala, ułożyć go w taki sposób aby głowa chorego była przy krawędzi łóżka, pod barki chorego należy ułożyć poduszki, tak, aby głowa nieco zwisała do tyłu, można przy tym zastosować odpowiedni do mycia głowy profesjonalny sprzęt (rynnę z miską) lub wykonać zabezpieczenie z folii i ręczników („rynienkę”) Technika wykonania zabiegu: Ułóż chorego w odpowiedniej i bezpiecznej pozycji, zabezpiecz podopiecznego i jego otoczenie przed niepotrzebnym zamoczeniem Przed myciem rozczesz i wyszczotkuj włosy (zgodnie z życzeniem chorego) Zwilż głowę (włosy) chorego i nanieś szampon, wcierając opuszkami palców w skórę głowy Spłucz włosy (wodą z dzbanka, jeśli chory jest w pozycji leżącej lub siedzi na łóżku) Jeśli chory stosuje odżywkę do włosów, nanieś ją na włosy i postępuj zgodnie z zaleceniami producenta. Po umyciu rozczesz i wysusz włosy Uczesz włosy zgodnie z życzeniem chorego. Pamiętaj! W czasie wykonywania zabiegu zabezpiecz chorego przed wyziębieniem lub poparzeniem gorącą wodą W czasie wykonywania zabiegu obserwuj pielęgnowaną skórę pod kątem wystąpienia ewentualnych podrażnień, wysypki, świądu, które mogą świadczyć o reakcji alergicznej na środek pielęgnujący W czasie mycia włosów dbaj, aby nie zamoczyć opatrunków Chorych po operacjach neurochirurgicznych, urazach głowy i kręgosłupa pielęgnuj po instruktażu wykonanym przez pielęgniarkę czy lekarza i pod ich nadzorem Zmieniaj pozycję chorego stopniowo – wstanie z łóżka po długotrwałym przebywaniu w pozycji leżącej może spowodować omdlenie, utratę przytomności Zmiany chorobowe w okolicy głowy należy pielęgnować zgodnie z zaleceniami lekarza i pielęgniarki. Źródło: "Podręcznik wolontariusza hospicyjnego" oraz "Przewlekle chory w domu" Fundacja hospicyjna W następnym poście zajmę się pielęgnacją stóp i dłoni osoby chorej oraz zmianą pościeli w łóżku chorego leżącego.Poproś, aby byli z tobą w kontakcie, jeśli zauważą coś niepokojącego. Jeśli coś cię zaniepokoi, nie czekaj – zgłoś się do specjalisty (psychoonkologia, psychologa), aby to skonsultować. Zapewnij dziecku kontakt z chorym rodzicem, zachęcaj do pomocy, np. do podania picia, rozmowy (jeśli to możliwe), do przytulenia się. Toaleta chorego leżącego w łóżku - pokaz i ćwiczenia utrwalające. TOALETA CHOREGO LEŻĄCEGO W ŁÓŻKU – pokaz i ćwiczenia utrwalające. Cel i znaczenie mycia chorego - Utrzymanie chorego w czystości - Pobudzenie funkcji skóry - Pobudzenie krążenia obwodowego - Poprawa samopoczucia chorego - Wyrabianie u chorych trwałych nawyków higienicznych - Obserwacja chorego - Nawiązanie kontaktu i bliższe poznanie chorego Wytyczne, których należy przestrzegać - wszystkie wytyczne poznane do tej pory obowiązujące przy pielęgnacji chorego - do toalety porannej budzić jak najpóźniej – t. wieczorną wykonać o ile to możliwe, bezpośrednio przed snem - temp. pomieszczenia, w którym myjemy 18-20 st. C – zamknąć okna - myć od części czystych do brudniejszych nie zalać łóżka wodą, wodę zmienić, gdy jest brudna lub mocno namydlona - wycierać dokładnie, ale niezbyt mocno - nacierać spirytusem całe plecy, pośladki, k. krzyżową – sprawdzić czy nie tworzą się odleżyny, obserwować skórę chorego - czesać codziennie – sprawdzić czystość głowy - sprzątnąć wszystkie przybory po wykonaniu toalety, czyste i wytarte ułożyć na miejscu. Myjki spłukać pod bieżącą wodą. Technika wykonania toalety obłożnie choremu – 1 opiekunka Przygotować: - miskę nerkowatą, - talk, - spirytus, - dzbanek z ciepłą wodą, - miednicę, - basen, - rękawice gumowe, - 2 myjki, - 2 ręczniki, - szczoteczkę do zębów, - pastę do zębów, -mydło,-szczoteczkę do paznokci, - nożyczki do obcinania paznokci, - kubek do zębów, - grzebień. A. Przygotowane przybory układa się na tacy i zanosi do łóżka chorego, stawia na stoliku, przy łóżku ustawia dodatkowe krzesło, na którym stawia miednicę. Nalewa wody z kranu do kubka do mycia zębów. Przynosi basen › myje ręce. Na poręczy krzesła zawiesza 2 ręczniki. Przygotowuje myjki. 1. Obluźnia wierzchnie przykrycie + dodatkowy koc › krzesło. Rozwija zawinięcie brzegów koca w nogach, wyrównuje z materacem. 2. Mycie zębów. A. zakłada cienki ręcznik pod brodę choremu, podając szczoteczkę z pastą. Lewą ręką unosi głowę chorego, prawą podaje wodę do ust. Następnie wodę odstawia na stolik a pod usta chorego podsuwa miskę nerkowatą. Czynność powtarza, lewa ręka cały czas podtrzymuje głowę chorego. Po umyciu zębów wyciera usta ręcznikiem, szczoteczkę odkłada do kubka. 3. Mycie twarzy, uszu i szyi. A. zdejmuje choremu koszulę › na poręcz łóżka. Podkłada cienki ręcznik pod głowę i barki chorego. Pyta chorego czy namydlić myjkę. Zmywa twarz i wyciera ją. Myje ucho dalsze, bliższe, szyję › wyciera. Wyjmuje ręcznik spod głowy chorego. 4. Mycie kończyn górnych. Myje dalszą od siebie rękę, która spoczywa na cienkim ręczniku. W okolicy pachy chorego podkłada ręcznik pod wierzchnie przykrycie. Pod dłoń stawia miednicę + mydelniczkę i szczoteczkę. Kolejność mycia k. górnej: przedramię i ramie od strony zewnętrznej, przedramię i ramię od strony wewnętrznej, pachę, dłoń. Odstawia mydelniczkę i szczoteczkę na stolik (krzesło). Lewą ręką unosi rękę chorego, prawą zsuwa miednicę w dół łóżka. Kładzie rękę na ręczniku i wyciera. Miednica odstawiona na krzesło. 5. Mycie klatki piersiowej A. odkłada brzeg wierzchniego przykrycia, kładzie na klatkę piersiową gruby ręcznik, z którego odkłada mankiet zabezpieczając brzeg wierzchniego przykrycia. Namydla myjkę, unosi lekko wierzchnie przykrycie myje chorego, wyciera cienkim ręcznikiem. Sprawdza czy pod piersiami nie tworzą się odparzenia. Cienki ręcznik odkłada na krzesło. 6. Mycie brzucha. Powtarza w/w czynności jak przy myciu klatki piersiowej. Wyciera brzuch grubym ręcznikiem. Uwaga Myjkę zmienia do mycia pleców. 7. Mycie pleców i pośladków. Chory odwraca się na bok. Plecy odkryte, wierzchnie przykrycie leży na chorym. Kładzie gruby ręcznik wzdłuż pleców i pośladków. Myje plecy, pośladki, szparę pośladkową › wyciera › naciera spirytusem i potem talkiem. Masuje chorego. Chory odwraca się na wznak. Zakłada koszulę. 8. Mycie kończyn dolnych. Chory odkłada nogi w odwiedzeniu A. ujmuje dalszą część wierzchniego przykrycia w fałd i kładzie ją między nogi chorego. Odkrywa całą dalszą kończynę dolną osłaniając jednocześnie krocze. Podkłada gruby ręcznik w poprzek łóżka pod udo chorego (noga jest zgięta w kolanie). Ręcznik ma ochronić górne przykrycie. Myje udo i wyciera. Podkłada ręcznik wzdłuż pod podudzie i stopę; pod stopę stawia miednicę obok mydelniczkę. Myje podudzie, potem stopę, podeszwę, myje mocno myjką, paznokcie szczoteczką. Odstawia mydelniczkę, miednicę usuwa tak jak spod kończyny górnej. Wyciera stopę i paznokcie. Kończynę nakrywa. W taki sam sposób myje drugą kończynę dolną. 9. Podmycie. A. podkłada basen. Z wierzchniego przykrycia robi tzw. budkę, osłaniając nią krocze. Spłukuje myjkę wodą z dzbanka, namydla ją i trzymając drugą ręką wierzchnie przykrycie myje krocze. Jeżeli stan chorego na to pozwala, chora myje się sama, myjkę odrzuca do miednicy. A. dokładnie spłukuje krocze polewając je wodą z dzbanka. Wyciera krocze grubym ręcznikiem. Jeżeli chora może wyciera się sama. A. usuwa ręcznik, nakrywa chorą. Wyjmuje basen, pośladki chorej wyciera grubym ręcznikiem. Odstawia basen. Jeżeli chora podmywała się sama: A. kładzie pod rękę chorej cienki ręcznik, stawia na nim miednicę. Nad miednicą spłukuje ręce chorej. Miednicę usuwa, ręce wyciera. Wynosi basen i myje sobie ręce. Mężczyznę podmywa na położonym pod pośladki grubym ręczniku. Lżej chory myje się sam. 10. Obcinanie paznokci. A. odwija górny brzeg wierzchniego przykrycia. Pod dalszą dłoń podkłada cienki ręcznik. Obcina paznokcie. To samo robi z drugą ręką. Zbiera obrzynki paznokci i wrzuca do miski nerkowatej. Ręcznik wiesza na poręczy krzesła. Odrzuca wierzchnie przykrycie za stóp. Podkłada gruby ręcznik pod stopy, obcina paznokcie, obrzynki wrzuca do miski nerkowatej, ręcznik usuwa. Wykańcza zasłanie łóżka. 11. Czesanie. Po zasłaniu łóżka czesać chorą. Kładąc cienki ręcznik na plecy i ramiona. Po czesaniu włosy wyrzucić do kosza. Sprawdza ułożenie chorego i wygląd łóżka. Sprząta sprzęt użyty w czasie toalety. Miednicę i miskę nerkowatą myje i osusza. Basen odnosi do łazienki. UWAGA Kiedy nie można obrócić chorego na bok, plecy i pośladki myją dwie osoby.
Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść data publikacji: 16:23, data aktualizacji: 17:03 Konsultacja merytoryczna: Lek. Aleksandra Witkowska ten tekst przeczytasz w 6 minut Twoja mama, tata albo babcia wrócili ze szpitala, ale wciąż są obłożnie chorzy? Wymagają całodobowej opieki? Wiesz, jak karmić chorego, by się nie zakrztusił, albo jak go podnieść, by nie zrobić krzywdy jemu, a przy okazji i sobie? Oto 10 praktycznych zasad, które ułatwią wam życie. Robert Kneschke / Shutterstock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Zapobiegaj odparzeniom Przystosowując mieszkanie, nie zmieniaj wszystkiego naraz Bądź łagodny, pamiętaj o dobrej komunikacji i planowaniu Dbaj o bezpieczne przemieszczanie chorego Pościel zmieniaj ostrożnie Do pielęgnacji nie używaj gąbek Myj głowę z… głową Pamiętaj o nawilżeniu jamy ustnej Pomóż choremu odetchnąć Nietrzymanie moczu – dobieraj produkty odpowiednio do potrzeb Zapobiegaj odparzeniom Spędzanie większości dnia w jednej pozycji znacznie zwiększa potliwość organizmu. Jeśli do tego stanu dochodzi tarcie skóry o tkaninę, ucisk bielizny i podwyższona temperatura ciała pod przykryciem, chory bardzo łatwo może nabawić się odparzeń. W miejscach szczególnie wrażliwych i narażonych na odparzenia, jak na przykład w fałdach skórnych u osób otyłych, pod piersiami u kobiet czy na pośladkach, należy używać kremu ochronnego. Jeżeli nie pojawiły się zaczerwienienia, profilaktycznie można zastosować krem z argininą, która przyspiesza regenerację naskórka, pozostawia warstwę ochronną, a mimo tego pozwala skórze swobodnie oddychać. Kiedy już dojdzie do wystąpienia podrażnień, najbardziej pomaga preparat z tlenkiem cynku, który również przyspiesza regenerację uszkodzonej tkanki, a jednocześnie działa aseptycznie. W profilaktyce odparzeń i odleżyn trzeba również zwrócić uwagę na dostosowanie wyrobów chłonnych do potrzeb podopiecznego. Przystosowując mieszkanie, nie zmieniaj wszystkiego naraz Osoba przewlekle chora w domu to nie tylko zmiana nawyków i stylu życia, ale również konieczność zadbania o odpowiednie przystosowanie mieszkania. W większości wypadków wystarczą proste udogodnienia dla chorego. Jeśli porusza się samodzielnie, najlepiej pozbyć się dywaników i zbędnych mebli, o które może się potknąć. Dobrze, aby pomieszczenia miały podobny rozkład – przyzwyczajenie wpływa na poczucie bezpieczeństwa. Wszędzie, gdzie jest to koniecznie, można również zainstalować uchwyty do wstawania, a w łazience wannę zastąpić wygodną kabiną prysznicową. Gdy twój podopieczny nie wstaje z łóżka, należy je ustawić tak, by mieć do niego dostęp z obu stron. Przytulne udekorowanie pokoju, w którym znajdą się pamiątki i przedmioty poprawiające nastrój chorego, na pewno pomogą. Bądź łagodny, pamiętaj o dobrej komunikacji i planowaniu W codziennej opiece nad chorym niezwykle istotne jest, aby podstawowe czynności stały się dla niego czytelne i powtarzalne. Dlatego, zanim przejdzie się do toalety, należy przygotować wszystkie potrzebne przedmioty w zasięgu ręki i dowiedzieć się, w jakim nastroju i jakie potrzeby ma podopieczny. Każdą czynność, jaką się wykonuje, należy wcześniej komunikować, utrzymując stały dialog z chorym. W miarę możliwości nasz dotyk powinien być łagodny, aby niepotrzebnie nie stresować podopiecznego. W pomieszczeniu powinny się znajdować tylko niezbędne osoby – nie ma sensu narażać chorego na dodatkowy stres. Dbaj o bezpieczne przemieszczanie chorego Praca z chorym jest często zajęciem angażującym fizycznie. Dlatego po wcześniejszym przeszkoleniu, dobrze zaopatrzyć się w sprzęt, który zdecydowanie przyspiesza i ułatwia codzienne czynności pielęgnacyjne i rehabilitację. Należy do niego drabinka umożliwiająca choremu przyciągnięcie się do pozycji pionowej. Jest to ważne również z tego powodu, że chory wykorzystując siłę własnych mięśni, aktywizuje się do działania. Do podobnych celów służy również wysięgnik umieszczany nad łóżkiem. Należy również zabezpieczyć boki łóżka – w przeciwnym wypadku może z niego wypaść, np. podczas snu. Pościel zmieniaj ostrożnie Zmieniając choremu pościel, pamiętaj też, by zadbać o jego bezpieczeństwo i komfort. W miarę możliwości zrób to też szybko, aby nie wyziębić ciała chorego. Możesz np. przykryć go kocem. Jeśli ma problemy z oddychaniem, najlepiej przez cały czas trzymać mu pod głową dwie poduszki, wymieniając ich poszewki po kolei. W łóżku z wezgłowiem, przed wymianą pościeli najlepiej je opuścić, nie zapominając przy tym o zabezpieczeniu przeciwległej strony łóżka tak, by chory nie wypadł. Dobrym pomysłem jest stosowanie również podkładów higienicznych, które skutecznie chronią przed zawilgoceniem i zabrudzeniem. Do pielęgnacji nie używaj gąbek Chociaż osoby zdrowe na co dzień używają do kąpieli gąbek, w przypadku higieny obłożnie chorych, nie jest to najlepsze rozwiązanie. Długo schną, utrzymują wilgoć i fragmenty zmytego naskórka. Przez to stanowią idealne siedlisko dla rozwoju grzybów i bakterii. Zdecydowanie lepszym pomysłem będzie ich zamiana na jednorazowe myjki, które są o wiele bardziej higieniczne i łatwe w użyciu. Dodatkowo występują one w wielu odmianach, do stosowania z preparatami z użyciem wody lub bez. Myj głowę z… głową Obłożnie chory większość czasu spędza, leżąc w łóżku. W związku z tym jego włosy mają stały kontakt z poduszką i narażone są na większą potliwość. Zwracaj stałą uwagą na ich świeżość, dzięki czemu znacznie poprawiasz komfort życia twojego bliskiego. Aby ułatwić pielęgnację włosów chorego, można rozważyć ich skrócenie. Pamiętaj również o odpowiednim doborze szamponu, wygodnego basenu lub miski do mycia głowy. Jeśli chodzi o szampony, najlepiej szukać takich, które w składzie zawierają mocznik i witaminy z grupy B3, B5, B6, E i C. Nie przesadzaj z odżywkami, które mogę powodować odczyny alergiczne lub podrażnienia delikatnej skóry podopiecznego. Pamiętaj o nawilżeniu jamy ustnej Niestety wielu obłożnie chorych nie może zatroszczyć się o samodzielną higienę jamy ustnej, dlatego naturalną rzeczą jest pomoc w pielęgnacji. Nie ogranicza się to jednak do szczotkowania zębów, ale również dbania o odpowiednie nawilżenie jamy ustnej. Szczególnie jeśli podopieczny jest nieprzytomny, odżywia się za pomocą gastrostomii czy drogą dożylną. W takich przypadkach w ustach panuje nadmierna suchość, narażająca błonę śluzową na infekcje. Skonsultuj się z lekarzem, jakich środków w takich przypadkach używać, często pomaga podanie do ssania cukierków bezglutenowych, kostki lodu, żucie gumy bez cukru bądź płukanie gardła roztworem metylocelulozy – zwanym sztuczną śliną. Jeśli nie ma takiej konieczności, lepiej nie używać również protez zębowych. Niepotrzebnie zwiększają ryzyko podrażnienia błon śluzowych. Pomóż choremu odetchnąć Myjąc plecy chorego, możesz się również zatroszczyć o udrożnienie jego dróg oddechowych. Spędzanie większości dnia w pozycji leżącej negatywnie wpływa na ich drożność ze względu na zbierającą się w oskrzelach wydzielinę. Oklepywanie pleców dokonujemy delikatnie, ręką złożoną w kształt "łódki" – od dołu do góry. Optymalny czas oklepywania to 3-5 minut, w tym czasie należy unikać rejonów nerek i kręgosłupa. Nietrzymanie moczu – dobieraj produkty odpowiednio do potrzeb Nietrzymanie moczu to problem, który nie musi krępować i utrudniać życia twojemu podopiecznemu. Na rynku dostępnych jest wiele produktów chłonnych i pieluchomajtek. Niestety często wybiera się nieadekwatne do realnego problemu. Za ciasne lub za duże, za mało lub za bardzo chłonne — pamiętaj, że większa pielucha nie oznacza większej chłonności, nie należy jej również skracać i dopasowywać na własną rękę. Odpowiedni dobór produktu oszczędzi problemów z odparzeniami i zaczerwienieniem skóry, z przeciekaniem. Z tego względu ważny jest dobór produktu nie tylko rozmiarowo, ale także na poziom nietrzymania moczu i stopień samodzielności. Jeśli chory jest w stanie pójść do toalety albo możesz mu w tym pomóc, warto rozpocząć trening pęcherza. Przydatne tu będą majtki chłonne, które wyglądem przypominają zwykłą bieliznę. Treści z serwisu mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie. Potrzebujesz konsultacji lekarskiej lub e-recepty? Wejdź na gdzie uzyskasz pomoc online - szybko, bezpiecznie i bez wychodzenia z domu. opieka nad chorym opieka nad osobą niesamodzielną obłożnie chory opieka nad seniorem zdrowie seniora opieka senioralna Jak zorganizować transport osoby obłożnie chorej? Osoby obłożnie chore z powodu swojego stanu zdrowia nie są w stanie podróżować o własnych siłach. Jednocześnie opiekunowie muszą liczyć się z tym, że... Adrian Jurewicz | Onet. Kiedy zdecydować się na pomoc wykwalifikowanego opiekuna dla osoby obłożnie chorej? Osobą obłożnie chorą, najczęściej zajmuje się jej najbliższa rodzina. Wynika to zazwyczaj z kosztów związanych z zatrudnieniem wykwalifikowanej opieki bądź... Adrian Jurewicz Jak przebrać osobę obłożnie chorą - poradnik krok po kroku Osoby obłożnie chore bądź niepełnosprawne mogą mieć problemy z codziennymi czynnościami takimi jak ubieranie i rozbieranie się. W takich sytuacjach niezbędna... Adrian Jurewicz Depresja u osób obłożnie chorych - jak sobie z nią poradzić? Osoba obłożnie chora staje się podatna na różne komplikacje zdrowotne, takie jak bolesne odleżyny, problemy z krążeniem i oddychaniem, przykurcze z powodu braku... Adrian Jurewicz | Onet. Przewijanie osoby obłożnie chorej - jak zrobić to bezpiecznie? Jednym z najważniejszych elementów w pielęgnacji osoby obłożnie chorej jest jej przewijanie, czyli zmiana pieluchomajtek znanych także jako pampersy. Wykonywanie... Adrian Jurewicz Twój bliski jest obłożnie chory? Możesz szukać pomocy Chory leżący w domu to wyzwanie dla rodziny. Jak zająć się bliskim, by nie był a to udręką ani dla niego, ani dla nas? Jak go karmić, by się nie zakrztusił? Jak... Toaleta osoby obłożnie chorej. Harmonogram i plan działania Toaleta osoby obłożnie chorej, higiena całego ciała i odpowiednia pielęgnacja skóry jest jednym z podstawowych elementów opieki nad chorym. Zapewnia choremu nie... Grażyna Suchora Obłożnie chory w domu. Gdzie szukać pomocy? Gdy bliska osoba choruje i nagle staje się niesamodzielna, rodzina często czuje się przytłoczona obowiązkami, które na nią spadają. Nie wie, jak odpowiednio zająć... Sprawdzone sposoby przy opiece nad obłożnie chorym Konieczność zajęcia się obłożnie chorym zwykle powoduje stres. Obawy, czy potrafimy to robić, czy damy radę? Czy jest to możliwe, nie mając doświadczenia i... Grażyna Suchora Codzienna toaleta obłożnie chorego - poradnik krok po kroku Jeżeli twój bliski nie jest samodzielny, codzienna toaleta może być prawdziwym wyzwaniem. Jednak wiedza i praktyka sprawią, że z czasem nabierzesz biegłości w... Andrzej Dębski
Sprawdźcie w naszym krótkim filmie jak wygląda procedura mycia głowy chorego w łóżku Tymczasem trzymamy mocno kciuki - wierzymy, że wszystko zdacie na 5! PS.Osoby obłożnie chore, leżące, wymagają nie tylko odpowiedniego leczenia ale także higieny i pielęgnacji, która umożliwia utrzymanie czystości i zdrowia skóry, a także dobrego samopoczucia podopiecznego. Mycie może być jednak krępujące dla chorego i trudne dla opiekuna. Dlatego przed przystąpieniem do tych czynności warto dowiedzieć się, jak powinno wyglądać mycie chorego w łóżku, a także jakie produkty będą przy tym pomocne. W poradniku skupimy się na tym, jak przygotować się do wykonania porannej i wieczornej higieny, jak bezpiecznie ułożyć podopiecznego oraz jakie czynności wykonać, by mieć pewność, że skóra jest oczyszczona i chroniona przed podrażnieniami. Jak przygotować się do mycia osoby leżącej? Przygotowanie się do wykonania porannej i wieczornej higieny osoby leżącej może ułatwić te czynności, zaoszczędzić opiekunowi trochę czasu, a podopiecznemu zapewnić potrzebne poczucie komfortu. Od czego zacząć? Warto upewnić się, że wszystkie czynniki potrzebne do zapewnienia podopiecznemu wygody oraz poczucia bezpieczeństwa zostały spełnione. Chodzi przede wszystkim o stworzenie zamkniętej, ciepłej przestrzeni. Może to być osobny pokój bądź – przy braku przestrzeni – miejsce osłonięte parawanem. Ważne jest także, by zamknąć okna i drzwi, aby uniknąć przewiania. Wszystkie preparaty do mycia, miska z wodą, miska pneumatyczna (do mycia włosów), myjki i ręczniki, a także wyroby chłonne, gdy podopieczny cierpi na nietrzymanie moczu, powinny być przygotowane przed myciem i umieszczone pod ręką. Należy mieć je przy sobie jeszcze przed rozebraniem podopiecznego, by nie powodować u niego dyskomfortu. Warto także zaopatrzyć się w większą ilość ciepłej wody w dzbanku, do polewania ciała bądź włosów w razie konieczności. Aby chronić podopiecznego przed wilgocią, opiekun może skorzystać z jednorazowych podkładów chłonnych bądź wielorazowych prześcieradeł. Dzięki temu nie ma potrzeby, by wymieniać pościel po czynnościach higienicznych. Przygotowanie się do codziennej higieny podopiecznego nie należy do trudnych zadań, a potrafi znacząco ułatwić całą procedurę porannego i wieczornego mycia. Jak powinna ona przebiegać? Jak myć chorego w łóżku? Po odpowiednim przygotowaniu się do mycia podopiecznego, opiekun powinien rozpocząć od mycia zębów, twarzy i szyi – dotyczy to zarówno porannej jak i wieczornej higieny. Warto skorzystać przy tym z jednorazowych śliniaków dla dorosłych, które chronią przed wilgocią i ułatwiają toaletę. Następnym etapem powinno być mycie ramion, rąk, klatki piersiowej i brzucha. Konieczne jest do tego zdjęcie góry od piżamy, jednak podopieczny powinien być cały czas, choćby w niewielkiej części, zasłonięty. Zwiększa to komfort podczas krępujących czynności oraz minimalizuje ryzyko przeziębienia. Podczas mycia klatki piersiowej u kobiet należy zwrócić szczególną uwagę na skórę pod piersiami, gdyż właśnie w takich miejscach istnieje zwiększone ryzyko powstania odparzeń. Analogicznie dotyczy to także fałd skóry na przykład na brzuchu czy udach. W następnej kolejności opiekun powinien umyć choremu stopy i nogi. Dopiero wtedy zachodzi konieczność przewrócenia podopiecznego na bok, by umyć plecy oraz pośladki. Aby zrobić to w sposób bezpieczny dla opiekuna (nienadwyrężający kręgosłupa) oraz chorego, warto zrobić to w następujący sposób: Położyć podopiecznego całkowicie płasko, bez poduszek czy zagłówków. Stanąć po stronie, na którą chce obrócić podopiecznego. Lekko zgiąć w kolanie dalszą nogę, dalszą rękę umieścić na klatce piersiowej, natomiast bliską rękę położyć nad głową podopiecznego, lekko zgiętą w łokciu. Złapać chorego pod dalszy bark i dalsze biodro, a następnie delikatnym ruchem ułożyć na boku. Podopieczny może mieć założoną zarówno koszulkę jak i spodenki – opiekun ma możliwość odsłonić plecy i pośladki bez konieczności zdejmowania całej piżamy. Ostatnim etapem jest mycie okolic intymnych. Można wykorzystać do tego myjki bądź gazę nasączoną wodą z odrobiną płynu do higieny intymnej bądź chusteczkami do higieny intymnej. Ważne jest jednak, by nie korzystać wyłącznie z chusteczek, a jedynie traktować je jako uzupełnienie higieny. Jak myć włosy osobie leżącej? Mycie włosów osobie leżącej to niezbędna część toalety chorego. Powinno się wykonywać ją raz na 4-5 dni, w zależności od potrzeb podopiecznego. Warto także podkreślić, że w miesiącach letnich skóra poci się znacznie szybciej, dlatego warto dokładnie obserwować chorego i w razie konieczności umyć bądź odświeżyć głowę szybciej. W celu umycia włosów osobie leżącej należy przygotować: Delikatnie myjący, nawilżający szampon Ręcznik higieniczny (jednorazowy) bądź materiałowy i podkład jednorazowy Miskę bądź wanienkę pneumatyczną (przy korzystaniu z miski warto skorzystać z rynny, by zabezpieczyć podopiecznego przed wodą) Dzbanek z wodą do spłukania włosów Aby ochronić podopiecznego przed zachlapaniem, powinno się zabezpieczyć jego szyję i dekolt za pomocą ręcznika – wystarczy zarzucić go na plecy. Z kolei aby zminimalizować ryzyko zawilgocenia materaca, pod miskę lub wanienkę należy położyć podkład jednorazowy. Korzystając z miski, podopieczny nie ma możliwości wygodnego położenia się (przez wzgląd na brak wycięcia na szyję). Opiekun musi zatem podtrzymywać jego głowę. Między innymi dlatego wybór wanienki może być bardziej praktyczny. Drugim powodem jest dołączony worek z wężykiem, który służy za prysznic. Ułatwia to opłukanie głowy podopiecznemu. Warto jeszcze zwrócić uwagę na temperaturę wody, która nie może być za zimna ani za gorąca. Aby zapewnić choremu komfort i zmniejszyć ryzyko przeziębień, powinno się sprawdzać wodę najpierw na własnym nadgarstku. Jeśli mycie włosów jest z jakiegoś powodu uniemożliwione (na przykład podopieczny jest przeziębiony), opiekun może skorzystać z szamponu w piance, który nie wymaga spłukiwania. To forma oczyszczenia i odświeżenia włosów oraz skóry głowy. Nie może jednak całkowicie zastąpić tradycyjnego mycia. Mycie włosów osobie leżącej może być zadaniem trudnym dla początkującego opiekuna, jednak wypracowanie odpowiedniej rutyny oraz zaopatrzenie się w przydatne akcesoria z pewnością ułatwią tę czynność. Na co zwrócić szczególną uwagę podczas mycia osoby leżącej? Chociaż samo mycie osoby leżącej jest bardzo proste, warto zwrócić uwagę na kilka aspektów, które nierzadko mogą umknąć opiekunom. Wiążą się przede wszystkim z używanymi preparatami. Mydło ani woda z mydłem nie są najlepszymi wyborami, gdy przychodzi do higieny osoby leżącej, która jest wyjątkowo narażona na problemy skórne. Dotyczy to także pielęgnacji seniorów. Mydło wysusza naskórek, co może powodować podrażnienia. Zamiast niego lepiej używać lotionów bądź kremów myjących, które oczyszczają i jednocześnie nawilżają skórę. Na przykład preparaty Seni Care zawierają w składzie delikatne substancje myjące, które nie wysuszają, redukując dzięki temu ryzyko powstania podrażnień. Gąbki nie należą do najbardziej higienicznych akcesoriów do mycia ciała. Panujące w nich wilgotne środowisko jest idealne dla rozwoju bakterii i grzybów. Dlatego zamiast używać gąbek lepiej sięgać po jednorazowe myjki zapewniające komfort nie tylko podopiecznemu, ale też opiekunowi. Przyjmuje się, że toaleta podopiecznego powinna odbywać się dwa razy – rano i wieczorem. Jednak to tylko uogólnienie. Mycie konieczne jest w każdym przypadku, w którym osoba chora jest ubrudzona, na przykład jedzeniem. Należy także odświeżać skórę, gdy podopieczny jest spocony. Oczywiście w niektórych sytuacjach nie ma potrzeby mycia całego ciała, można skorzystać jedynie z delikatnych preparatów oczyszczających. Odpowiednim do tego produktem są chusteczki nasączane. W sytuacji, w której przeprowadzenie toalety z użyciem wody jest utrudnione, opiekun może skorzystać z „suchych” kosmetyków, takich jak chociażby Seni Care pianka do ciała myjąco-pielęgnująca bądź szampon w piance. Delikatnie oczyszczają skórę bez konieczności spłukiwania, jednocześnie nie wysuszając jej. Odpowiednie nawilżenie i ochrona skóry powinny stanowić dopełnienie oczyszczania ciała podopiecznego. Dlatego zaleca się, by po dokonaniu toalety korzystać z natłuszczających i nawilżających balsamów, olejków a także kremów ochronnych, które redukują ryzyko wystąpienia zaczerwienień, podrażnień a także odparzeń. Chociaż mycie osoby leżącej jest trudniejsze od przygotowania kąpieli bądź szybkiego prysznica, nadal jest to efektywna forma oczyszczania ciała podopiecznego, która zapewnia mu ochronę przed rozwojem bakterii oraz komfort potrzebny do normalnego funkcjonowania. Odpowiednie przygotowanie, wyrobienie nawyków i zaopatrzenie się w przydatne akcesoria z pewnością pomogą zmienić ten początkowo niełatwy zabieg w codzienną, zwyczajową czynność. .